Poniżej przedstawiono wzór aldehydu D-glicerynowego (D-2,3-dihydroksypropanalu) w projekcji Fischera.

Uzupełnij poniższy schemat, tak aby otrzymać wzór aldehydu L-glicerynowego.

Reakcją pozwalającą wykryć w związkach organicznych grupę

jest próba jodoformowa. Polega ona na reakcji związku organicznego z jodem w obecności NaOH w podwyższonej temperaturze. Po oziębieniu mieszaniny poreakcyjnej do temperatury pokojowej powstaje żółty, krystaliczny osad o charakterystycznym zapachu.
Jeżeli badanym związkiem jest propanon (aceton), produktami próby jodoformowej są: trijodometan, etanian sodu (octan sodu), jodek sodu i woda.

a) Korzystając z powyższych informacji, uzupełnij schemat, tak aby przedstawiał równanie opisanej reakcji w formie cząsteczkowej (wpisz wzory produktów reakcji i odpowiednie współczynniki stechiometryczne).

b) Napisz wzór tego produktu przemiany, który tworzy żółty, krystaliczny osad o charakterystycznym zapachu.

c) Napisz, czy próba jodoformowa pozwala na odróżnienie propanonu (acetonu) od etanalu, i uzasadnij swoje stanowisko.

Pewien dwufunkcyjny związek organiczny ma masę molową równą 90 g/mol. W jego cząsteczce stosunek liczby atomów węgla, wodoru i tlenu wynosi 1:2:1.

a) Napisz wzór sumaryczny opisanego związku.
b) Wiedząc, że związek ten w roztworze wodnym dysocjuje z odszczepieniem jonu wodorowego oraz że jego cząsteczka jest achiralna, narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) tego związku.

Propanal poddano przemianom zilustrowanym schematem:

a) Dokonaj analizy powyższego schematu i napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie redukcji propanalu.
b) Określ typ reakcji oznaczonej w schemacie numerem 2, stosując podział charakterystyczny dla chemii organicznej.
c) Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) produktu Y.

Przebieg pewnej reakcji chemicznej przedstawia schemat:

gdzie R1, R2 – grupy węglowodorowe

a) Napisz, do jakiej grupy związków organicznych należy każdy z substratów reakcji opisanej powyższym schematem.

b) Narysuj wzory półstrukturalne (grupowe) substratów, których należy użyć, aby otrzymać opisanym sposobem związek o wzorze

Glicerol (propan-1,2,3-triol) ulega termicznej dehydratacji. W wyniku odwodnienia glicerolu powstaje nienasycony aldehyd – propenal (akroleina).

Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie reakcji otrzymywania propenalu opisaną metodą.

Przykładem nienasyconego aldehydu alifatycznego jest związek o wzorze:

Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) ketonu będącego izomerem tego aldehydu.

Badano działanie świeżo sporządzonego wodorotlenku miedzi(II) na próbki roztworów
wodnych etanolu, etanalu, glicerolu i glukozy. Obserwacje zestawiono w tabeli.

Przeanalizuj zestawione poniżej obserwacje i wpisz do tabeli nazwy substancji, które były
w próbkach oznaczonych numerami 1, 2, 3 i 4.

Aldehydy i ketony można otrzymać w reakcjach odwodornienia (dehydrogenacji)
odpowiednich alkoholi. Reakcje te przebiegają w wysokiej temperaturze i przy użyciu
katalizatora.

a) Napisz, uwzględniając warunki procesu, równania reakcji otrzymywania butanalu oraz butanonu z odpowiednich alkoholi, opisaną powyżej metodą. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych.
b) Podaj nazwę systematyczną reagenta, który występuje w postaci enancjomerów.

Aldehyd A ulega reakcji redukcji, której produktem jest alkohol B. W wyniku procesu dehydratacji (eliminacji wody) z alkoholu B powstaje 2-metylo-but-1-en.

Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) aldehydu A i alkoholu B.

Przeprowadzono doświadczenia zilustrowane poniższym rysunkiem.

Zapisz, jakich obserwacji dokonano po dodaniu świeżo sporządzonej zawiesiny Cu(OH)2 do probówek I i III.

Przeprowadzono doświadczenia zilustrowane poniższym rysunkiem.

Po dodaniu świeżo sporządzonej zawiesiny Cu(OH)2 do probówek I, II i III, probówki te ogrzano.

Wyjaśnij, dlaczego po ogrzaniu zawartości probówek ceglastopomarańczowy osad wytrącił się tylko w probówkach II i III, a nie wytrącił się w probówce I.

Zaznacz gwiazdką asymetryczne atomy węgla w podanym niżej wzorze cząsteczki oraz wyjaśnij, dlaczego związek ten nie wykazuje czynności optycznej.

Zapach mięty pochodzi od mentolu, alkoholu o uproszczonym wzorze:

Mentol w wyniku reakcji utleniania roztworem

w środowisku kwaśnym daje związek należący do ketonów cyklicznych.

Podaj wzór powstałego ketonu.

Metanal jest najprostszym aldehydem. Jego cząsteczki łatwo łączą się w pierścienie o wzorze (CH2O)3 lub w formę łańcuchową HO–[CH2O]8-100–H powstającą samorzutnie w roztworach
wodnych metanalu. Metanal należy do grupy aldehydów ulegających reakcji Cannizaro, która polega na jednoczesnym utlenianiu i redukcji aldehydu w środowisku zasadowym. Jednym z produktów tej reakcji jest sól kwasu karboksylowego.

Narysuj kreskowy wzór elektronowy cząsteczki metanalu. Zaznacz wszystkie wolne pary elektronowe.

Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz i zaznacz jedno określenie spośród podanych w każdym nawiasie.
Liczba wiązań σ w cząsteczce metanalu wynosi (1 / 2 / 3 / 4), natomiast liczba wiązań π jest równa (1 / 2 / 3 / 4). Orbitalom walencyjnym atomu węgla przypisuje się hybrydyzację sp2, dlatego cząsteczka metanalu ma kształt (liniowy / płaski / tetraedryczny). Zdolność cząsteczek metanalu do (polimeryzacji / polikondensacji) jest uwarunkowana obecnością w jego cząsteczce (wiązania σ / wiązania π / atomu tlenu).

Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji metanalu z wodorotlenkiem sodu.
Podaj nazwy systematyczne organicznych produktów tej reakcji.
Równanie reakcji:

Nazwy systematyczne organicznych produktów: