O lotności związku decydują między innymi: masa cząsteczki i zdolność do tworzenia wiązań wodorowych. Związki, których cząsteczki tworzą wiązania wodorowe, mają wyższe temperatury wrzenia niż te, które wiązań wodorowych nie tworzą. Pod ciśnieniem
atmosferycznym propan-1-ol wrze w temperaturze 97,5 °C, a propanon (aceton) wrze w temperaturze 56,2 °C.

Na podstawie powyższego tekstu podaj nazwę związku bardziej lotnego oraz nazwę związku, którego cząsteczki tworzą wiązania wodorowe.

W wyniku bombardowania jąder żelaza

neutronami powstają jądra chromu

i emitowane są pewne cząstki.

Uzupełnij poniższy zapis tak, aby przedstawiał równanie reakcji jądrowej, której ulega
izotop żelaza

W odpowiednie miejsca wpisz wartości liczb atomowych i masowych
izotopów oraz symbole cząstek.

Powłoki walencyjne atomów trzech pierwiastków I, II i III mają w stanie podstawowym następujące konfiguracje elektronowe:

a) Podaj symbole tych pierwiastków.
b) Określ blok konfiguracyjny (energetyczny) s, p lub d układu okresowego, do którego należy pierwiastek II.

Powłoki walencyjne atomów trzech pierwiastków I, II i III mają w stanie podstawowym następujące konfiguracje elektronowe:

Przedstaw konfigurację elektronową powłoki walencyjnej atomu pierwiastka III za pomocą schematu klatkowego (graficznie).

Podczas rozszczepienia jąder izotopu uranu

zachodzi m.in. reakcja opisana równaniem:

Jej przebieg można przedstawić zapisem uproszczonym:

Rozszczepienie jąder izotopu plutonu

zachodzi w podobny sposób: jądro tego izotopu rozszczepia się na jedno jądro izotopu

jedno jądro pewnego izotopu

oraz trzy neutrony, co ilustruje zapis uproszczony:

Ułóż równanie tej przemiany dla izotopu plutonu 239 Pu. W równaniu podaj wartości liczb atomowych i liczb masowych wszystkich izotopów oraz symbol pierwiastka E.

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeżeli uznasz zdanie za prawdziwe, lub literę F, jeżeli uznasz je za fałszywe.

Atomy pierwiastka X tworzą jony

których konfigurację elektronową można zapisać:

Uzupełnij poniższą tabelę, wpisując symbol pierwiastka X, dane dotyczące jego położenia w układzie okresowym oraz symbol bloku konfiguracyjnego (energetycznego) s, p lub d, do którego należy pierwiastek X.

Jednym z pierwszych sztucznie otrzymanych radionuklidów był izotop azotu

Powstał on w wyniku napromieniowania izotopu boru

cząstkami α pochodzącymi z naturalnej przemiany promieniotwórczej, jakiej ulega izotop polonu

Napisz równania przemian promieniotwórczych opisanych powyżej.

Podaj wartość głównej liczby kwantowej (n) i wartość pobocznej liczby kwantowej (l) opisujących stan kwantowo-mechaniczny elektronów podpowłoki 3p.

Przebieg reakcji jądrowej zilustrowanej równaniem

można przedstawić w postaci skróconej

W nawiasie na pierwszym miejscu zapisuje się symbol cząstki, która jest substratem, natomiast na drugim miejscu umieszcza się symbol cząstki, która jest produktem reakcji jądrowej.

Korzystając z powyższej informacji oraz układu okresowego pierwiastków, podaj symbol i liczbę masową nuklidu

będącego produktem przemiany przedstawionej za pomocą skróconego zapisu

W atomie pewnego pierwiastka w stanie podstawowym trzy spośród elektronów walencyjnych znajdują się na podpowłoce

a) Opisz stan kwantowo-mechaniczny tych elektronów, wpisując do tabeli odpowiednie
wartości trzech liczb kwantowych.

b) Podaj symbol tego pierwiastka i przedstaw w formie skróconej (z symbolem helowca) konfigurację elektronową jego atomu w stanie podstawowym.

Pent-2-en otrzymano z pent-1-enu w wyniku dwuetapowego procesu. W etapie 1 dokonano
addycji chlorowodoru do pent-1-enu i otrzymano monochloropochodną pentanu (produkt
główny). W etapie 2, w podwyższonej temperaturze i w alkoholowym roztworze wodorotlenku potasu, przeprowadzono reakcję eliminacji chlorowodoru z tej monochloropochodnej. Głównym produktem tej reakcji był pent-2-en.

a) Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równania reakcji tego procesu. W równaniu reakcji etapu 2 uwzględnij warunki procesu.

Równanie reakcji etapu 1:
Równanie reakcji etapu 2:

W procesie eliminacji HCl z monochloropochodnej atom wodoru odrywa się od jednego z dwóch atomów węgla sąsiadujących z tym atomem węgla, który połączony jest z atomem chloru.

b) Dokonaj analizy równania reakcji etapu 2 i sformułuj regułę dotyczącą przebiegu reakcji eliminacji (podobną do reguły Markownikowa dla reakcji addycji). Uzupełnij poniższe zdanie, wpisując w wolne miejsce słowo mniejszą albo większą.

Głównym produktem eliminacji HCl z monochloropochodnej jest związek, który powstaje w wyniku oderwania atomu wodoru od atomu węgla połączonego z …………………. liczbą atomów wodoru.

Sztuczne przemiany jądrowe można podzielić miedzy innymi na

– reakcje jądrowe przebiegające według schematu:
cząstka + jądro → nowe jądro + nowa cząstka
– rozszczepienia jądrowe przebiegające według schematu:
neutron + duże jądro → średnie jądro + średnie jądro + kilka neutronów
– fuzje jądrowe przebiegające według schematu:
jądro lekkie + jądro lekkie → nowe jądro + cząstka

Na podstawie powyższego tekstu obok podanych równań przemian jądrowych wpisz nazwy tych przemian.

Źródłem neutronów może być reakcja jąder berylu z cząstkami α, którą opisuje równanie:

Podaj liczbę masową (A) i symbol powstającego w tej reakcji nuklidu X.

W cząsteczkach związków organicznych orbitalom atomowym atomów węgla można przypisać różne typy hybrydyzacji.

Uzupełnij poniższą tabelę.