Woda jest substancją o szczególnych właściwościach. Jej gęstość osiąga wartość maksymalną w 4°C i maleje wraz ze wzrostem temperatury. Tworząc lód podczas zamarzania, woda zwiększa swoją objętość, co powoduje, że powstający lód jest lżejszy od wody, z którą się styka.

Wykaż na jednym przykładzie, że dwa opisane powyżej stany skupienia wody mają istotne znaczenie dla życia w zbiornikach wodnych.

W cytoplazmie komórek eukariotycznych znajduje się sieć struktur białkowych tworząca przestrzenną konstrukcję zwaną cytoszkieletem.

Przyporządkuj każdej z podanych struktur cytoszkieletu wszystkie odpowiednie dla niej funkcje.

Nukleotydy będące organicznymi składnikami komórki pełnią głównie rolę monomerów budujących kwasy nukleinowe, ale mogą również pełnić inne funkcje w komórce.

Podaj przykład takiego nukleotydu oraz jego rolę w komórce.

Rysunek przedstawia schemat budowy – A i model przestrzenny – B pewnej struktury komórkowej, zbudowanej z dwóch podjednostek.

Podaj nazwę tej struktury oraz funkcję, jaką pełni ona w komórce.

Rysunki przedstawiają mechanizm otwierania się i zamykania aparatów szparkowych u roślin.

Na podstawie analizy rysunków przedstaw zależność między stężeniem jonów K+ w komórkach szparkowych a ruchami szparek.

Cały transport gazów oddechowych dokonuje się przy ścisłym współdziałaniu składników krwi.

Opisz sposób transportu tlenu i dwutlenku węgla we krwi, uwzględniając postać, w jakiej transportowany jest każdy z tych gazów.

Tabela przedstawia różnicę między oddychaniem tlenowym i beztlenowym.

Zużycie energii w dwóch różnych typach komórek wynosi po 38 tys. cząsteczek ATP na sekundę w każdej komórce. Komórka A oddycha tlenowo, komórka B oddycha beztlenowo.

Na podstawie analizy powyższych danych ustal i podaj, która z komórek (A czy B) będzie mieć większe zapotrzebowanie na glukozę. Swoją odpowiedź uzasadnij jednym argumentem.

Glukoza w warunkach beztlenowych ulega przemianie w kwas mlekowy.

Na podstawie analizy rysunku podaj, czy jest to proces anaboliczny czy kataboliczny. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem.

Schemat ilustruje przepływ energii w komórce roślinnej.

Na podstawie analizy powyższego schematu uzupełnij brakujące nazwy związków chemicznych i procesów oznaczonych literami A–D oraz podaj przykład wykorzystania przez organizm roślinny energii zgromadzonej w ATP.

Działające w przewodzie pokarmowym enzymy mają różne właściwości.

Podaj jedno podobieństwo i jedną różnicę między amylazą ślinową i amylazą trzustkową wynikające z ich właściwości enzymatycznych.

Nitkowata skrętnica została oświetlona światłem rozszczepionym w pryzmacie na barwne widmo. Następnie dodano do środowiska ruchliwe bakterie tlenowe, które zaczęły się skupiać wzdłuż jej komórek w ściśle określonych miejscach, co zobrazowano na rysunku w postaci drobnych kreseczek. Gdy usuwano skrętnicę z wody bakterie nie wykazywały tendencji do takiego skupiania się. Rysunek poniżej jest ilustracją tego doświadczenia.

Zakładając, że bakterie gromadziły się w okolicy, gdzie uwalniał się tlen zaznacz dwie hipotezy badawcze, których potwierdzeniem są otrzymane wyniki doświadczenia.

Większość termitów odżywia się roślinami, w tym niektóre drewnem. Sprzyjają temu znajdujące się w ich przewodzie pokarmowym wiciowce. Sprawdzono eksperymentalnie, że usunięcie wiciowców z jelita termitów powodowało zawsze śmierć tych owadów, mimo że miały pod dostatkiem pokarmu.

Wyjaśnij przyczynę śmierci termitów. Podaj przykład zwierząt, u których zachodzi podobna zależność.

Komórka nabłonka jelita dzieli się średnio co 12 godzin. Po 48 godzinach hodowli komórek jelita in vitro dodano substancję hamującą syntezę DNA.

Przedstaw w postaci krzywej (lub łamanej) zmiany liczby komórek nabłonka w ciągu 72 godzin, uwzględniając fakt, że wszystkie przeżyły i że powstały podczas podziału mitotycznego jednej komórki macierzystej.

Na schemacie przedstawiono przemianę pokoleń pewnej rośliny o liczbie chromosomów 2n = 8.

Uzupełnij schemat, wstawiając w każdy prostokąt odpowiednią liczbę chromosomów charakterystyczną dla danego stadium rozwojowego oraz zaznacz symbolem R! moment zajścia mejozy.

U pszczół oprócz dojrzałych płciowo samców i samic występują również bezpłodne robotnice. Rysunek jest ilustracją tego zjawiska.

Zaznacz prawidłowe zestawienie definicji najpełniej przedstawiającej powyższe zjawisko z jego nazwą. Podaj przykład organizmu, u którego występuje podobne zjawisko.