Pewien pierwiastek X tworzy anion prosty o konfiguracji elektronowej atomu argonu. W stanie podstawowym w powłoce walencyjnej atomu pierwiastka X dwa orbitale p mają niesparowane elektrony.

Napisz symbol pierwiastka X oraz podaj konfigurację elektronową powłoki walencyjnej atomu tego pierwiastka.

Przeanalizuj budowę następujących cząsteczek i jonów:

i napisz wzór tej drobiny,

a) w której wiążąca para elektronowa pochodzi od jednego atomu.
b) w której wszystkie elektrony walencyjne biorą udział w tworzeniu wiązań.
c) która ma kształt liniowy.

Pomiędzy cząsteczkami, w których obecne są atomy wodoru związane bezpośrednio z silnie elektroujemnymi atomami niemetalu (fluoru, tlenu, azotu), tworzą się wiązania wodorowe mające wpływ na właściwości fizyczne związku.

a) Spośród związków o wzorach:

wybierz i napisz wzory tych, których cząsteczki tworzą wiązania wodorowe.

Wiązania wodorowe utrudniają przejście związku w stan gazowy, ponieważ powodują
asocjację cząsteczek – łączenie się ich w większe agregaty. Wiązania te są tym silniejsze,
im bardziej elektroujemny jest atom niemetalu będący donorem pary elektronowej.

b) Uszereguj związki o wzorach:

zgodnie ze wzrastającą lotnością (od najmniejszej do największej).

Pierwsza energia jonizacji (Ej) to minimalna energia potrzebna do oderwania jednego elektronu od obojętnego atomu. Na poniższym wykresie przedstawiono zmiany pierwszej energii jonizacji pierwiastków uszeregowanych według liczb atomowych.

Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeżeli uznasz zdanie za prawdziwe, lub literę F, jeżeli uznasz je za fałszywe.

jest nietrwałym izotopem wodoru o okresie półtrwania 12,3 lat, który emituje cząstki β–. Powstaje on między innymi w wyższych warstwach atmosfery na skutek zderzeń neutronów z atomami azotu

W przemianie tej obok trytu powstaje także trwały izotop węgla.
Tryt w reakcji z tlenem tworzy wodę trytową, która w opadach przedostaje się do wód powierzchniowych. Szacuje się, że w 1 cm3 wody będącej w naturalnym obiegu znajduje się

atomów trytu.

Napisz równanie reakcji wytwarzania trytu w wyższych warstwach atmosfery. Uzupełnij poniższy schemat.

jest nietrwałym izotopem wodoru o okresie półtrwania 12,3 lat, który emituje cząstki β–. Powstaje on między innymi w wyższych warstwach atmosfery na skutek zderzeń neutronów z atomami azotu

W przemianie tej obok trytu powstaje także trwały izotop węgla.
Tryt w reakcji z tlenem tworzy wodę trytową, która w opadach przedostaje się do wód powierzchniowych. Szacuje się, że w 1 cm3 wody będącej w naturalnym obiegu znajduje się

atomów trytu.

Próbkę wody o objętości 10 cm3 umieszczono w naczyniu i szczelnie zamknięto.
Na podstawie poniższego wykresu przedstawiającego zależność liczby atomów trytu w 1 cm3 wody od czasu oszacuj, ile atomów trytu pozostanie w próbce wody o objętości 10 cm3 po 40 latach.

jest nietrwałym izotopem wodoru o okresie półtrwania 12,3 lat, który emituje cząstki β–. Powstaje on między innymi w wyższych warstwach atmosfery na skutek zderzeń neutronów z atomami azotu

W przemianie tej obok trytu powstaje także trwały izotop węgla.
Tryt w reakcji z tlenem tworzy wodę trytową, która w opadach przedostaje się do wód powierzchniowych. Szacuje się, że w 1 cm3 wody będącej w naturalnym obiegu znajduje się

atomów trytu.

Podaj w przybliżeniu, w ilu dm3 wody będącej w naturalnym obiegu znajduje się 1 mol atomów trytu.

Sporządzono 200 g roztworu zawierającego 100 g sacharozy. Sacharozę poddano reakcji hydrolizy:

Reakcję przerwano w momencie, gdy całkowite stężenie cukrów redukujących w roztworze było równe 40% masowych.

Oblicz stężenie sacharozy, wyrażone w procentach masowych, w roztworze po przerwaniu reakcji. W obliczeniach przyjmij przybliżone wartości mas molowych:

Zgodnie z teorią Brönsteda kwas i sprzężona z nim zasada różnią się o jeden proton, przy czym im silniejszy jest kwas, tym słabsza jest sprzężona z nim zasada.

a) Uzupełnij poniższą tabelę, wpisując wzory brakującej sprzężonej zasady i brakującego sprzężonego kwasu.

b) Korzystając z zamieszczonej powyżej informacji, wskaż najsłabszą spośród następujących zasad:

Zmierzono pH wodnych roztworów czterech soli o stężeniu

i wyniki zestawiono w poniższej tabeli

Na podstawie: A. Hulanicki, Reakcje kwasów i zasad w chemii analitycznej, Warszawa 1992

a) Uszereguj kwasy RCOOH, R1COOH, R2COOH od najsłabszego do najmocniejszego.
b) Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji hydrolizy soli o wzorze R2COONa.

W probówkach 1–4 znajdują się (w nieznanej kolejności) wodne roztwory następujących substancji:

W celu zidentyfikowania zawartości probówek zbadano odczyn wodnego roztworu każdej soli oraz zmieszano kolejno ze sobą roztwory z poszczególnych probówek. Wyniki przeprowadzonych doświadczeń zapisano w poniższej tabeli.

a) Korzystając z powyższej informacji, napisz wzory substancji znajdujących się w probówkach 1–4.
b) Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji, które umożliwiły identyfikację substancji znajdującej się w probówce 3.

W reaktorze o objętości 1 dm3 przebiegła przemiana zgodnie z równaniem A + B ⇄ C + D. Do reakcji użyto 2 mole substancji A i nadmiar substancji B. Po ustaleniu się stanu równowagi stwierdzono, że w mieszaninie poreakcyjnej znajduje się 0,4 mola substancji A. Stała równowagi tej reakcji w temperaturze prowadzenia procesu jest równa 1.

Oblicz, ile moli substancji B użyto do tej reakcji. Wynik podaj z dokładnością do liczby całkowitej.

Na poniższym wykresie zilustrowano zmianę energii podczas przebiegu reakcji opisanej równaniem

Oceń, jak zmieni się (wzrośnie czy zmaleje) wydajność reakcji otrzymywania produktu AB, jeżeli w układzie będącym w stanie równowagi nastąpi
a) wzrost temperatury w warunkach izobarycznych (p = const).
b) wzrost ciśnienia w warunkach izotermicznych (T = const).

Poniżej przedstawiony jest schemat reakcji:

a) Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania zachodzących podczas tej przemiany.
b) Dobierz i uzupełnij współczynniki stechiometryczne w poniższym schemacie.

c) Napisz, jakie funkcje w tej reakcji pełnią jony

Rozpuszczalność substancji trudno rozpuszczalnej charakteryzują dwie wielkości:
– iloczyn rozpuszczalności (KSO), który opisuje stan równowagi między osadem trudno rozpuszczalnej substancji a stężeniem jej jonów w roztworze
– rozpuszczalność molowa (S), która wyrażona jest stężeniem molowym substancji w jej roztworze nasyconym.

Wartości liczbowe podane są dla temperatury 25 °C.

Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002

Korzystając z powyższej informacji, napisz wzór wodorotlenku, który jest lepiej rozpuszczalny w wodzie, oraz napisz, czy dokonując tego wyboru, należało porównać wartości rozpuszczalności molowych, czy też wartości iloczynów rozpuszczalności substancji.