W trzech nieoznakowanych probówkach znajdowały się: stężony kwas siarkowy(VI), rozcieńczony kwas azotowy(V) i stężony kwas azotowy(V). W celu identyfikacji zawartości probówek przeprowadzono reakcje tych kwasów z miedzią i zanotowano obserwacje.

Wpisz do poniższej tabeli wzory kwasów znajdujących się w probówkach I, II i III, uwzględniając, czy kwas był stężony, czy rozcieńczony.

W 3 dm3 wodnego roztworu kwasu o wzorze ogólnym HY w pewnej temperaturze znajduje się

jonów Y- i 4,50 mola niezdysocjowanych cząsteczek HY.

Oblicz stałą dysocjacji kwasu HY. Wynik podaj z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku.

Nadtlenek wodoru może wykazywać w reakcjach właściwości redukujące lub utleniające.

Podaj, w której reakcji (1. czy 2.) nadtlenek wodoru pełni rolę reduktora.

Poniżej przedstawiony jest schemat reakcji:

a) Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem pobieranych lub oddawanych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów utleniania i redukcji zachodzących podczas tej reakcji.

b) Dobierz i uzupełnij współczynniki stechiometryczne w poniższym schemacie.

Trzy płytki metalowe o znanych masach zanurzono do roztworu siarczanu(VI) miedzi(II) zgodnie z poniższym rysunkiem.

Po pewnym czasie płytki wyjęto z roztworu, osuszono i zważono. Okazało się, że masa płytki kadmowej zmalała.

a) Określ, jak zmieniły się (wzrosły, nie uległy zmianie, zmalały) masy pozostałych płytek (glinowej i srebrnej).
b) Uzasadnij, dlaczego masa płytki kadmowej zmalała.

Regenerowalnym ogniwem stosowanym w pojazdach mechanicznych jest akumulator ołowiowy, zwany kwasowym, o schemacie:

Podczas rozładowywania zachodzą w nim następujące reakcje:
elektroda dodatnia:

elektroda ujemna:

Podczas ładowania akumulatora zachodzą reakcje odwrotne.

a) Korzystając z powyższych informacji, napisz w formie cząsteczkowej sumaryczne równanie reakcji zachodzącej podczas ładowania akumulatora.
b) Uzupełnij poniższe zdania. W zdaniu 1. podkreśl jedno określenie w nawiasie, a w zdaniu 2. podaj wzór odpowiedniego związku.

Podczas elektrolizy wodnych roztworów niektórych soli kwasów beztlenowych na katodzie wydziela się gazowy produkt, a roztwór wokół katody zmienia odczyn.

a) Spośród poniżej przedstawionych wzorów soli i nazw wskaźników wybierz wzór soli, która ulega opisanej przemianie, oraz nazwę wskaźnika, który potwierdzi zmianę odczynu roztworu.
– roztwory soli: CuCl2, NaCl
– wskaźniki: fenoloftaleina, oranż metylowy

b) Określ, jak zmieni się barwa wybranego wskaźnika w przestrzeni katodowej.
Odpowiedź uzasadnij, pisząc odpowiednie równanie reakcji elektrodowej.

Pewien węglowodór ma wzór sumaryczny

Korzystając z zawartych w tabeli informacji dotyczących budowy cząsteczki tego węglowodoru, przedstaw jego wzór półstrukturalny (grupowy).

Przedstaw wzór półstrukturalny (grupowy) powstałego głównego produktu reakcji addycji dwóch moli cząsteczek bromowodoru do jednego mola cząsteczek but-1-ynu zgodnie z regułą Markownikowa.

Ważnym monomerem do produkcji kauczuku syntetycznego jest 2-metylobuta-1,3-dien, zwany izoprenem. Można go otrzymać z propenu w wieloetapowym procesie. W etapie I następuje dimeryzacja propenu na katalizatorze glinoorganicznym (AlR3). W etapie II następuje izomeryzacja 2-metylopent-1-enu, a w III piroliza (rozkład pod wpływem wysokiej temperatury) produktu izomeryzacji.

Korzystając z powyższej informacji i przedstawionego ciągu przemian, napisz równania reakcji etapu I i III, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych.

Poniżej przedstawiono równania reakcji całkowitego spalania metanu i propanu.

Po całkowitym spaleniu 16,80 dm3 mieszaniny gazów składającej się z metanu i propanu,
zmierzonej w warunkach normalnych (p = 1013,25 hPa, T = 273,15 K) otrzymano 38,28 dm3
tlenku węgla(IV) zmierzonego w temperaturze 373,15 K i pod ciśnieniem normalnym.

Oblicz zawartość procentową (w % objętościowych) propanu w mieszaninie gazów.
Stała gazowa

Wynik podaj z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku.

Benzenol (hydroksybenzen, fenol) jest silną trucizną. Obecność grupy hydroksylowej w cząsteczce benzenolu sprzyja reakcjom podstawienia, grupa ta działa bowiem aktywująco. W niektórych przypadkach, ze względu na dużą reaktywność benzenolu, trudno jest zatrzymać reakcję na etapie monopodstawienia. Przykładem jest reakcja benzenolu z bromem, która zachodzi w stosunku molowym

i prowadzi do powstania trudno rozpuszczalnej tribromopochodnej. Reakcję bromowania benzenolu można wykorzystać do oznaczania zawartości tego związku w ściekach przemysłowych.

a) Napisz, korzystając z powyższej informacji, równanie reakcji benzenolu z bromem. Związki organiczne przedstaw za pomocą uproszczonych wzorów strukturalnych.
b) Podaj nazwę systematyczną organicznego produktu reakcji.
c) Określ, według jakiego mechanizmu (rodnikowego, elektrofilowego czy nukleofilowego) zachodzi opisana reakcja.

Benzenol (hydroksybenzen, fenol) jest silną trucizną. Obecność grupy hydroksylowej w cząsteczce benzenolu sprzyja reakcjom podstawienia, grupa ta działa bowiem aktywująco. W niektórych przypadkach, ze względu na dużą reaktywność benzenolu, trudno jest zatrzymać reakcję na etapie monopodstawienia. Przykładem jest reakcja benzenolu z bromem, która zachodzi w stosunku molowym

i prowadzi do powstania trudno rozpuszczalnej tribromopochodnej. Reakcję bromowania benzenolu można wykorzystać do oznaczania zawartości tego związku w ściekach przemysłowych.

Podczas badania próbki ścieku fabrycznego stwierdzono, że benzenol (jedyny fenol w tym ścieku) zawarty w 150 cm3 tej próbki reaguje z 0,007665 g bromu. Graniczna wartość stężenia fenoli w wodzie podziemnej klasy IV wynosi

Oblicz, ile razy stężenie benzenolu w próbce ścieku fabrycznego jest większe od wartości granicznej stężenia fenoli dla wody podziemnej klasy IV. W obliczeniach przyjmij przybliżone wartości mas molowych:

Podaj wzory półstrukturalne (grupowe) wszystkich aldehydów, które można otrzymać w wyniku utlenienia alkoholi o wzorze

Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg pozwoli na potwierdzenie obecności etano 1,2-diolu w probówce I i benzenolu w probówce II.

a) Wybierz odczynnik, który potwierdzi obecność etano-1,2-diolu w probówce I, oraz odczynnik, który potwierdzi obecność benzenolu w probówce II. Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując nazwy lub wzory odczynników wybranych spośród następujących:

– wodny roztwór

z dodatkiem wodnego roztworu

– zawiesina

– wodny roztwór

b) Napisz, co potwierdzi obecność etano-1,2-diolu w probówce I oraz benzenolu w probówce II.