Barwa kolców malin jest warunkowana przez dwa geny dziedziczące się niezależnie. Dominujący allel A jednego genu warunkuje pojawienie się kolców o zabarwieniu różowym, natomiast recesywny allel a tego genu odpowiada za ich kolor zielony. Obecność dominującego allelu B drugiego genu skutkuje zwiększeniem intensywności koloru różowego, co prowadzi do powstania kolców purpurowych. Allel B nie wpływa na zmianę barwy kolców zielonych.
Po skrzyżowaniu rośliny o kolcach różowych z rośliną mającą kolce zielone otrzymano w pokoleniu F1 wszystkie rośliny o kolcach purpurowych.

a) Podaj genotypy roślin z pokolenia rodzicielskiego (P) mających:

różowe kolce …
zielone kolce …

b) Zaznacz zestaw fenotypów (A-D), które powinny wystąpić najliczniej i najmniej licznie wśród dużej liczby potomstwa uzyskanego z nasion po skrzyżowaniu roślin z pokolenia F1.

U kotów jedna para alleli (B i b) warunkująca barwę sierści jest sprzężona z płcią. Ruda barwa sierści jest warunkowana przez allel B (XB), natomiast barwa czarna – przez allel b (Xb). Osobniki heterozygotyczne mają barwę szylkretową (część włosów jest czarnych, część – rudych).

a) Ustal, jaką barwę sierści miał samiec, jeżeli wśród jego potomstwa z rudą samicą jedno kocię było szylkretowe, a troje kociąt było rudych. Zapisz genotyp i fenotyp tego samca.b) Podaj płeć rudych kociąt w tym miocie.c) Wyjaśnij, dlaczego wśród potomstwa tych kotów nie pojawią się szylkretowe samce.

Badano częstość rekombinacji (% crossing-over) pomiędzy czterema genami: m, v, w oraz y, znajdującymi się na chromosomie X muszki owocowej.

Uzyskano następujące wyniki:
między m i v = 3,0 %
między m i y = 33,7 %
między v i w = 29,4 %
między w i y = 1,3 %

Na podstawie przedstawionych danych określ:a) które dwa geny leżą na chromosomie najbliżej siebieb) kolejność czterech badanych genów na chromosomie

Na jeden pełen skręt helisy DNA eukariotycznego przypada 10 par nukleotydów.

Oblicz liczbę wiązań wodorowych w odcinku DNA długości jednego skrętu, jeżeli zawiera on 7 cząsteczek adeniny. Zapisz obliczenia.

Przyczyną samorzutnego powstawania poliploidów u roślin jest najczęściej brak redukcji liczby chromosomów w mejozie i powstawanie diploidalnych gamet, które mogą łączyć się zarówno z normalnymi (haploidalnymi) gametami, jak też z diploidalnymi komórkami rozrodczymi. W komórkach szczawiu diploidalna liczba chromosomów wynosi 14.

Uzupełnij schemat powstania triploidalnego szczawiu, wpisując w wyznaczone miejsca właściwe liczby chromosomów.

Geny A, B, C i D kodują w układzie pełnej dominacji odpowiednio enzymy A i B, odpowiedzialne za wytworzenie produktu w postaci czerwonego barwnika z białego substratu, oraz enzymy C i D – odpowiedzialne za wytworzenie produktu w postaci barwnika purpurowego, również z białego substratu.

Na schematach I i II przedstawiono sposób dziedziczenia każdej z barw wraz z przykładem odpowiedniej krzyżówki genetycznej.

Na podstawie: H. Fletcher, I. Hickey, P. Winter, Genetyka. Krótkie wykłady, Warszawa 2010.

Podaj fenotypy rodzicielskie oraz fenotypy pokolenia F1 w każdej z przedstawionych krzyżówek (I i II).

Na uproszczonym schemacie przedstawiono jeden ze szlaków metabolicznych aminokwasu fenyloalaniny.

a) Podaj nazwę choroby genetycznej spowodowanej mutacją genu kodującego enzym E3 oraz określ, na czym polega ta choroba.
b) Wyjaśnij, dlaczego osoby z chorobą genetyczną spowodowaną mutacją genu kodującego enzym E3 są nadwrażliwe na promieniowanie UV.

Przeczytaj uważnie poniższą informację.
„Wi-fi z laptopa zmienia kod genetyczny plemników”. Do takich wniosków doszli badacze, którzy zaobserwowali wpływ promieniowania elektromagnetycznego z laptopa na męską spermę – donosi „Daily Telegraph”.

Źródło: www.polskieradio.pl/23/3/Artykul/490491.

Wyjaśnij, dlaczego podkreślone sformułowanie (zmienia kod genetyczny plemników) zostało błędnie użyte.

Efekt dziedziczenia zmutowanego allelu powodującego defekt organizmu zależy od tego, czy allel ten jest dominujący, czy – recesywny.
Na schematach przedstawiono dwa modele dziedziczenia (I i II) autosomalnej cechy jednogenowej. W obu rodowodach w pokoleniu F1 nie zaznaczono osób chorych.

a) Uzupełnij tabelę, wpisując oznaczenia cyfrowe zdrowych osób z pokolenia F1.

b) Określ prawdopodobieństwo (w %) wystąpienia choroby u kolejnego dziecka w pokoleniu F1, w obu zilustrowanych przypadkach.

Dystrofia mięśniowa typu Duchenne’a jest chorobą genetyczną uwarunkowaną allelem recesywnym, sprzężonym z płcią.
Na schemacie przedstawiono rodowód ilustrujący dziedziczenie dystrofii mięśniowej w pewnej rodzinie.

a) Wymień numery wszystkich osób, które na pewno są nosicielami dystrofii mięśniowej Duchenne’a.
b) Uzasadnij, dlaczego rodzice oznaczeni numerami 6 i 7 mogą mieć pewność, że ich córka nie będzie chora na dystrofię mięśniową.

Barwa tłuszczu u królików zależy od jednej pary alleli oraz od rodzaju pokarmu. Osobniki heterozygotyczne oraz homozygoty dominujące mają enzym rozkładający ksantofil (barwnik będący przyczyną żółtego zabarwienia tłuszczu). U homozygot recesywnych ten enzym jest nieaktywny, ale karmienie paszą pozbawioną ksantofilu powoduje, że ich tłuszcz jest biały. Skrzyżowano parę królików heterozygotycznych pod względem genu warunkującego barwę tłuszczu i otrzymano potomstwo o różnym zabarwieniu tłuszczu.

Określ procentowy udział fenotypów (barwa tłuszczu) wśród potomstwa tej pary królików w zależności od rodzaju otrzymywanej paszy.

Obserwowana wśród osobników jednego gatunku zmienność fenotypowa może mieć podłoże m.in. genetyczne i wynikać z procesów rekombinacyjnych (zmienność rekombinacyjna) lub pojawiających się w genomie mutacji (zmienność mutacyjna). Mutacje mogą zachodzić w komórkach somatycznych lub w komórkach macierzystych gamet.

a) Podaj dwa przykłady mechanizmów, dzięki którym zachodzi zmienność rekombinacyjna.
b) Podaj, która z wymienionych w tekście mutacji nie jest dziedziczona przez potomstwo zwierząt. Odpowiedź uzasadnij.

Genom to całkowity DNA komórki.

Podaj nazwy struktur komórkowych, w których znajdują się cząsteczki DNA składające się na całkowity genom komórki somatycznej:

Poniżej przedstawiono genotyp pewnej osoby ustalony dla trzech dziedziczących się niezależnie, jednogenowych cech.

a) Zapisz wszystkie możliwe genotypy gamet, jakie wytworzy ten osobnik.
b) Zaznacz właściwą odpowiedź.

Mukowiscydoza jest chorobą genetyczną wywoływaną przez autosomalny allel recesywny (a). Dwie pary małżeńskie poddały się badaniu genetycznemu na obecność alleli warunkujących tę chorobę. W wyniku badania ustalono następujące genotypy:

I para: mężczyzna – Aa, kobieta – AA
II para: mężczyzna – Aa, kobieta – Aa

Określ, której parze, może urodzić się dziecko chore na mukowiscydozę. Odpowiedź uzasadnij.