Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2014
Na schemacie, w sposób uproszczony, przedstawiono przebieg procesu fotosyntezy.
a) Podaj nazwy faz fotosyntezy oznaczonych na schemacie numerami I i II.
b) Podaj nazwy struktur chloroplastów A i B, w których te fazy zachodzą.
c) Dokończ zdanie.
Przedstawiony na schemacie proces wytwarzania ATP podczas fotosyntezy nazywa się …
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2014
Na schemacie przedstawiono wpływ światła na wzrost podliścieniowej części łodygi zarodkowej – hipokotyla.
Badanie przeprowadzono na dwóch grupach takich samych siewek gorczycy. Jedna grupa siewek gorczycy została umieszczona w ciemności, a druga – na świetle.
Na podstawie: A. Szweykowska, Fizjologia roślin, Poznań 2000.
Sformułuj wniosek dotyczący wpływu światła na wzrost hipokotyla siewek gorczycy.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2014
Przechowywanie ziarna zbóż wymaga zachowania odpowiednich warunków. Nasiona zbóż przechowuje się w stanie suchym, w pomieszczeniach zabezpieczonych przed wilgocią. W takich warunkach ich oddychanie jest ograniczone.
a) Wyjaśnij, dlaczego przechowywanie nasion zbóż w suchych pomieszczeniach skutkuje ograniczeniem ich procesu oddychania.
b) Wyjaśnij, dlaczego nasilenie procesu oddychania w przechowywanych ziarnach zbóż jest zjawiskiem niekorzystnym z gospodarczego punktu widzenia.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej sierpień 2011
Pozostawione na powietrzu ziemniaki, pokrojone do przygotowania frytek ciemnieją.
Uczniowie postanowili zbadać, w jaki sposób przechowywać ziemniaki przygotowane na frytki. W tym celu przygotowali trzy zestawy doświadczalne – zlewki, w których umieścili po 10 pasków ziemniaków:
zestaw I – zlewka z ziemniakami pozostawiona na powietrzu
zestaw II – zlewka z ziemniakami zalanymi wodą wodociągową
zestaw III – zlewka z ziemniakami zalanymi rozcieńczonym roztworem kwasu cytrynowego.
Przygotowane zestawy pozostawili na godzinę w pomieszczeniu o temperaturze pokojowej.
a) Podaj, który zestaw doświadczalny był próbą kontrolną.
b) Podaj, w jaki sposób uczniowie mogą ustalić wynik doświadczenia.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej sierpień 2011
Zaznacz poniżej dwa przykłady ruchów roślin, które są tropizmami.
A. Owijanie się wąsów czepnych fasoli wokół tyczki.
B. Zamykanie się liści pułapkowych u rosiczki.
C. Składanie się liści mimozy pod wpływem dotyku.
D. Wzrost łagiewki pyłkowej w kierunku zalążni.
E. Otwieranie się kwiatów, np. u krokusa czy tulipana
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej sierpień 2011
Na schemacie przedstawiono przekrój poprzeczny jednego z organów rośliny okrytonasiennej.
a) Podaj nazwę przedstawionego organu roślinnego i określ, czy jego budowa jest charakterystyczna dla roślin jednoliściennych, czy dwuliściennych.
b) Podaj nazwę elementu oznaczonego na schemacie literą D i określ jego funkcję.
c) Wybierz ze schematu i zapisz literę tkanki, która
1. transportuje wodę …
2. kontroluje parowanie wody …
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej sierpień 2011
Przeprowadzono eksperyment, w którym badano wpływ światła na indukcję kwitnienia pewnego gatunku rośliny. Przez kilka tygodni cztery grupy roślin, tego samego gatunku, poddawano różnym warunkom oświetlenia dobowego. Na poniższym schemacie przedstawiono sposób oświetlania poszczególnych grup roślin oraz wynik eksperymentu.
Na podstawie schematu zaznacz poprawne dokończenie zdania:
Czynnikiem warunkującym kwitnienie tego gatunku rośliny jest
A. ciągły okres ciemności trwający mniej niż 12 godzin.
B. ciągły okres ciemności trwający 12 i więcej godzin.
C. przewaga okresu ciemności, ale przerywanego krótkimi okresami oświetlania.
D. łączny okres oświetlenia trwający co najmniej 12 godzin.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej sierpień 2011
Na schemacie przedstawiono ogólny przebieg procesu fotosyntezy u roślin C3.
a) Podaj wzory lub nazwy związków chemicznych, które należy wpisać w puste ramki schematu oznaczone numerami I i II.
b) Wyjaśnij, dlaczego faza ciemna fotosyntezy nie może zachodzić u roślin pozbawionych dostępu do światła.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej sierpień 2011
Hormon juwenilny kieruje rozwojem larwalnym owadów. Jednak warunkiem osiągnięcia stadium postaci dorosłej (imago) jest nieobecność tego hormonu. Niektóre zimozielone drzewa amerykańskie wytwarzają substancje o działaniu hormonu juwenilnego.
Określ, czy substancja wytwarzana przez drzewa amerykańskie, może wpływać na liczebność populacji owadów, które na nich żerują. Odpowiedź uzasadnij.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2011
Poniżej opisano procesy zachodzące w komórkach szparkowych.
W wyniku aktywnego transportu w komórkach szparkowych gromadzi się dużo jonów potasowych (K+). Wskutek rozkładu skrobi i przekształcania się glukozy w komórkach tych gromadzą się również ujemnie naładowane jony jabłczanowe. Wzrost stężenia obu wymienionych jonów powoduje obniżenie potencjału osmotycznego wody w komórkach szparkowych w porównaniu z komórkami sąsiednimi.
Wykreśl z poniższego zdania niewłaściwe określenia spośród wyróżnionych kursywą, tak aby zdanie to stanowiło poprawne dokończenie powyższego tekstu.
W wyniku opisanych procesów woda wnika do/wycieka z komórek szparkowych, co wpływa na zmniejszenie/zwiększenie turgoru komórki, a w konsekwencji otwieranie/zamykanie się szparek.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2011
Na schemacie przedstawiono budowę anatomiczną łodygi rośliny dwuliściennej i rośliny jednoliściennej.
Porównaj budowę anatomiczną przedstawionych łodyg i podaj dwie różnice w ich budowie widoczne na schemacie.
Arkusz maturalny z biologii rozszerzonej czerwiec 2011
W tabeli przedstawiono dane dotyczące intensywności transpiracji badanego gatunku rośliny zależnie od szybkości wiatru.
a) Narysuj wykres liniowy ilustrujący zależność intensywności transpiracji tej rośliny od szybkości wiatru.
b) Podaj dwa czynniki, inne niż wymienione w zadaniu, które wpływają na intensywność transpiracji u roślin.